سمعک زدن عیب نیست!

«شنیدن» ازجمله نیازهای اصلی بشر در عصر ارتباطات است و افت شنوایی تأثیر مخربی بر زندگی افراد و سلامتی آنها می‌گذارد. اهمیت شنوایی باعث شده است که وضعیت شنوایی افراد جامعه در جوامع پیشرفته در سنین مختلف، سالانه و به طور مستمر بررسی و با مشاهده کمترین حد از افت شنوایی، درمان آن در دستور کار قرار بگیرد. یکی از راه حل‌های درمانی برای افت شنوایی «سمعک» است. هرچند متأسفانه بسیاری از مبتلایان حاضرند همه عمر با این مشکل دست به گریبان باشند، اما سمعک نزنند! چراکه استفاده از سمعک را ایرادی می‌دانند که ممکن است دیدگاه دیگران را نسبت به آنها تغییر دهد. دلایل اقتصادی همچون قیمت سمعک نیز در این موارد بی تاثیر نیست.
جدی نگرفتن کاهش سطح شنوایی می‌تواند زمینه بسیاری از مشکلات و از جمله مشکلات روانی را فراهم کند؛ در حالی که استفاده از سمعک‌های امروزی می‌تواند مانع بروز عوارض مخرب و جبران‌ناپذیر شود. آستانه شنوایی برای فردی طبیعی که قادر است تمامی صداهای محیط اطراف خود را بشنود در حدود ۱۵ تا ۲۰ دسی بل است. هنگامی که آستانه شنوایی از این حد فراتر می‌رود و فرد صداهای بالای ۱۵ تا ۲۰ دسی بل را خوب نمی‌شنود، به این معناست که وی دچار افت شنوایی شده است و صداها را با کیفیت گذشته نخواهد شنید. اگر بیمار یک نوزاد باشد، ممکن است که نتواند حتی کلمات را به خوبی یاد گرفته و به همین دلیل مسئله شنوایی سنجی نوزاد، مسئله ای بسیار مهم است.

سمعک نوعی تقویت‌کننده صداست که همانند بلندگو با تقویت صدا باعث می‌شود فرد کم شنوا صداهایی را که قادر به شنیدن‌شان نیست درک کند و بهتر بشنود. در زبان فنی ادیولوژی، سمعک یک ارتز است، یعنی سمعک همچون عصایی که برای کمک به پای آسیب دیده به کار می‌رود، کمکی برای حلزون و عصب شنوایی آسیب دیده خواهد بود.
سمعک‌های قدیمی فقط یک تقویت‌کننده ساده بودند، به گونه‌ای که می‌توان گفت آنها همانند بلندگویی بسیار ساده فقط صداها را بلندتر می‌کردند. ولی سمعک‌های کنونی پردازنده‌های‌ ریزی هستند که علاوه بر کار تقویت صدا، همچون رایانه‌ها و گوشی‌های هوشمند امروزی، صداها را ابتدا پردازش و سپس تقویت می‌کنند. این سمعک‌ها آنقدر هوشمند هستند که می‌توانند محیط صوتی اطراف فرد را تجزیه و تحلیل کنند و مطابق با صداهای موجود و براساس نیاز فرد و تنظیمات پیشرفته و پیچیده‌ای که ادیولوژیست به کمک رایانه در حافظه آنها ذخیره کرده است، صوت را تقویت کنند.
بیشتر سمعک‌های نسل جدید نه تنها دیجیتال هستند، بلکه هوشمند و یادگیرنده هم هستند و پردازش‌های پیچیده‌ای را انجام می‌دهند که در حد رایانه‌های امروزی است. امکان تنظیم بی‌سیمی یا تنظیم با اپلیکیشن‌های رایگانی که قابلیت نصب روی گوشی همراه را دارند از دیگر خصوصیات این سمعک‌ها هستند. البته این گونه تنظیمات با تنظیماتی که توسط ادیولوژیست و مبتنی بر نتایج آزمایش‌ها و وضعیت شنوایی فرد انجام می‌شود متفاوت است. استفاده خودسرانه و بدون تنظیم سمعک، آسیب‌های برگشت‌ناپذیر و غیرقابل جبرانی به دنبال دارد. سمعک ابزاری پزشکی است که باید پس از تشخیص افت شنوایی فرد و علت آن، از سوی متخصصان ادیولوژی و پزشکی تجویز شود و سپس از سوی ادیولوژیست آشنا به علم تنظیم سمعک، با توجه به نیاز شنوایی و محیط صوتی اطراف بیمار تنظیم شود. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد برای تنظیم سمعک، باید به طور میانگین ۶تا ۱۰ جلسه زمان گذاشت. توصیه اکید ما این است که هرگز سمعک را از افراد غیر ادیولوژیست تهیه نکنید و وقتی هم که تهیه کردید، بدون تنظیم از سوی ادیولوژیست، از آن استفاده نکنید. این وسیله به تنظیمات مکرر و بررسی‌های دوره‌ای نیاز دارد که همگی باید کاملاً تحت نظر ادیولوژیست‌تان صورت گیرد.
بیشتر افرادی که باید سمعک بزنند، سمعک زدن را عیب می‌دانند. آنها فکر می‌کنند استفاده از سمعک باعث می‌شود پیرتر، ناتوان‌تر و حتی زشت‌تر به نظر برسند. این در حالی است که سمعک نزدن و زندگی با افت شنوایی، تأثیرات مخربی در زندگی بیمار برجای می‌گذارد. وقتی شما صداها را نشنوید، مغزتان کمتر تحریک می‌شود و سلول‌های عصبی مغز تحلیل می‌روند.
بهتر است بپذیریم که استفاده از سمعک ربطی به جوانی و پیری ندارد و در هر سن و شرایطی باید مراقب سلامت شنوایی خود باشیم و اگر نیاز به استفاده از سمعک داریم، حتماً از آن استفاده کنیم.
سمعک‌های کنونی آنقدر پیشرفته هستند که همچون دیگر وسایل کمک شنوایی عمل می‌کنند. این سمعک‌ها قادرند گفت‌و‌گوهای تلفن همراه شما را به صورت بی‌سیم و با تقویت مناسب به گوش شما ارائه کنند و شما می‌توانید مثل یک فرد عادی از شنیدن لذت ببرید.