ناراحتي شنوايي در کودکان ، باعث مشکلات روحي ، عاطفي و آموزشي آنان مي شود . به علاوه حرف زدن کودک نيز با مشکل روبه رو مي شود . به همين دليل بيشتر کساني که ناشنوا هستند ناگويا هم مي شوند . اگر دلایلی را که ناشنوايي را به وجود مي آورند بشناسيدبهتر مي توانيد از آن پيشگيري کنيد . اما اگر خداي نکرده ناشنوايي به وجود آمد بايد هر چه زودتر درمان شود . به اين ترتيب از ناراحتي هايي که از تشخيص دير ناشنوايي به وجود مي آيند جلوگيري مي شود . اين ناراحتي ها عبارتند از : ناراحتي هاي گفتاري و رواني
انواع و علل ناشنوايي و پيشگيري از آن
الف ) ناشنوايي هاي ارثي
بيشتر اين ناشنوايي ها در اثر ازدواج فاميلي به وجود مي آيند . ممکن است يک فاميل آمادگي دچار شدن به ناشنوايي را به طور پنهان داشته باشد . اگر افراد اين فاميل با هم ازدواج کنند ، اين آمادگي پنهان در عده اي از فرزندان آنها آشکار مي شود . در نتيجه آنها به ناشنوايي دچار مي شوند . پس بهتر است که ازدواج فاميلي به خصوص ميان خانواده هايي که سابقه ناشنوايي ارثي دارند ، انجام نشود . همچنين خوب است که پيش از ازداج با پزشک متخصص ، مشورت شود .
ب ) ناشنوايي در اثر عوامل دوران بارداري ( مادرزادي)
1- اثر داروها در بارداري – در دوران بارداري نبايد هيچ دارويي حتي گياهان سنتي را بدون سفارش پزشک مصرف کنيد . بعضي از داروها ، روي گوش اثرهاي سمي دارند . اگر زن باردار اين داروها را مصرف کند ، موجب ناشنوايي جنين مي شود . زنان باردار هنگام مراجعه به پزشک ، بايد او را از باردار بودن خود آگاه کنند.
2- بيماريهاي عفوني در دوران بارداري – اگر زن باردار به بيماري عفوني دچار شود ، ممکن است اثرات بدي روي جنين بگذارد . يکي از اين اثرها ، اشکال در گوش و ناشنوايي است .
يکي از بيماري هاي عفوني خطرناک ، سرخجه است . براي پيشگيري از مبتلا شدن به بيماريهاي عفوني زن باردار نبايد در جاهاي شلوغ و پرجمعيت رفت و آمد کند. همچنين نبايد با افراد بيمار تماس داشته باشد . اگر با فرد بيمار تماس دارد بايد دستکش بپوشد و دهان و بيني خود را با پارچه ببندد . زن باردار بايد قبل از تميز کردن گوشت ، سبزي و ميوه نشسته دستکش بپوشد و يا پس از تميز کردن گوشت ، سبزي و ميوه نشسته ، دست هاي خود را با آب و صابون بشويد . به علاوه گوشت ، تخم مرغ و شير را پيش از خوردن ، خوب بپزد .
3- کمبود يد در مادر باردار باعث عقب ماندگي ذهني و ناشنوايي نوزاد مي شود يکي از دلایل آن نرسيدن يد کافي به بدن مادر و در نتيجه جنين اوست . پس به زنان باردار سفارش مي شود که از غذاهای يددار استفاده کنند .
4- در دوران بارداري بايد از تماس با اشعه عکسبرداري خودداري کنند . تابش اشعه X با عکسبرداري به خصوص در ۳ ماهه اول بارداري از علل معلوليت هايي مانند ناشنوايي است ، پس بايستي هر مادر بارداري حتماً در مراجعه به پزشک ، باردار بودن خود را به وي اطلاع داده و از تماس با اشعه يا عکسبرداري خودداري کند .
5- هر فشار يا ضربه غيرعادي به جمجمه نوزاد در هنگام زايمان ، ممکن است باعث خونريزي گوش داخلي نوزاد شود . در اين صورت ، کودک ناشنوا مي شود . به علاوه طولاني و سخت شدن زايمان ، باعث نرسيدن اکسيژن کافي به بدن نوزاد مي شود . در نتيجه به اعصاب شنوايي آسيب مي رسد و ناشنوايي به وجود مي آيد . بنابراين بهتر است که زايمان زير نظر پزشک يا ماماي تحصيل کرده و با تجربه انجام شود .
ج ) دليل هاي غيرمادرزادي ناشنوايي
1- چرک کردن گوش : اگر هر يک از قسمت هاي گوش چرک کند شنوايي براي مدت کوتاهي ، کم مي شود اگر چرکي شدن گوش درمان نشود ، ناشنوايي هميشگي مي شود . پس بنابراين ، اگر کوچکترين نشانه هاي بيماري گوش را ديديد ، براي درمان به پزشک مراجعه کنيد .
نشانه هاي بيماري گوش عبارتند از :
درد بيرون يا درون گوش ، خروج چرک از گوش ، خارش شديد گوش ، کم شدن قدرت شنوايي ، احساس صداي وزوز در گوش و سرگيجه .
2- عفوني شدن عضوهاي ديگر: گاهي بيماريهايي مثل مننژيت ، اوريون ، سرخک ،آنفلوانزا و آبله مرغان موجب کم شنوايي يا ناشنوايي کودکان مي شود . پس بايد بيماريهاي کودکان را جدي بگيريد و به موقع به پزشک مراجعه کنيد . واکسيناسيون بر ضد بيماري ها نيز جلوي به وجود آمدن ناشنوايي را مي گيرد . همچنين استفاده از شيرمادر تا دو سالگي ، مبتلا شدن کودک به عفونت را کم مي کند .
3- زردي شديد: زردی شدید نوزاد باعث آسيب رسيدن به مغز مي شود . در نتيجه نوزاد به عقب ماندگي ذهني، فلج و ناشنوايي دچار مي شود . براي همين بايد زردي نوزاد را جدي بگيريد . هيچ وقت با گياهان خانگي مثل خاکشير و ترنجبين ، درمان اين بيماري را عقب نيندازيد ، بلکه اگر کمترين نشانه اي از زردي در نوزاد ، ديده شد به پزشک مراجعه کنيد .
4- برخورد اجسام خارجی با گوش: گاهي برخورد جسم نوک تيز يا تراشه هاي فلزي داغ با گوش موجب سوراخ شدن يا پاره شدن پرده گوش مي شود . همچنين بوسيدن و مکيدن گوش ، شيرجه رفتن ناگهاني در آب ، سيلي زدن به گوش ، انفجار يا فرود سريع هواپيما مي تواند موجب پارگي پرده گوش شوند .
5- صداهای بلند: هر صدايي که از اندازه معمولي بيشتر باشد ، موجب آسب به گوش مي شود . براي جلوگيري از آسيب به پرده گوش بايد از ماندن در مکان پر سروصدا خودداري کرد . همچنين کارگران بايد در کارخانه هايي که سروصداي دستگاههاي آن بسيار زياد است ، از گوشي هاي مخصوص استفاده کنند .
6- بیماریهای تیروئید: گاهي بيماري کم کاري تيروئيد باعث ناشنوايي مي شود . اگر متوجه نشانه هاي کم کاري تيروئيد شديد بايد به پزشک مراجعه کنيد تا به کم شنوايي دچار نشويد .